Siedem odsłon – Polskiego Wydawnictwa Muzycznego III

Odsłona III. Wielcy PWM

Przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne przewinęło się wiele wybitnych postaci polskiej muzyki i kultury. Po Tadeuszu Ochlewskim, szefem wydawnictwa został Mieczysław Tomaszewski drugi wielki twórca rangi i pozycji PWM-u. Swoje początki Tomaszewski wspomina w słowach: Do PWM-u ściągnął mnie Tadeusz Ochlewski, twórca tej instytucji. Uczyłem się od niego. To był mój mistrz w edytorstwie, choć, paradoksalnie, nie zgadzaliśmy się prawie we wszystkim. Ale podziwiałem go…

Tomaszewski zadbał o udoskonalanie techniki edytorskiej i o światowy poziom wydawanych publikacji muzycznych, a także o możliwie największą autonomie Wydawnictwa w czasach cenzury i nacisków partii komunistycznej. Jak sam wspomina:

W roku 1965, kiedy podjąłem pełną odpowiedzialność za PWM, jako redaktor naczelny i dyrektor wydawnictwa, mogłem już działać według własnego planu. Po pierwsze, powołałem radę wydawniczą, nie pytając ministerstwa. Radę, która miała mieć odtąd głos doradczy, a nie – decydujący. Poszerzyłem ją przy tym do 25 osób, wychodząc z założenia, że lepiej mieć krytyków w jej ramach, niż poza nią. W praktyce wyglądało to tak, że jeśli jej członkiem była Zofia Lissa, to winien nim być także Józef Chomiński, jeśli byli Schaeffer i Patkowski, to winni być także Jarociński i Rudziński. Dyskusje miały się toczyć w obrębie rady. Chcieliśmy na każdy temat usłyszeć tak głosy pro jak i contra danej sprawie. Zaprosiłem  do niej również Mycielskiego i Kisielewskiego, mimo iż wiadome było wobec nich stanowisko władz. To była druga połowa lat 60. Współpraca ze Związkiem Kompozytorów Polskich i Warszawską Jesienią polegała przede wszystkim na tym, że w zakresie muzyki współczesnej decydowaliśmy się wydawać co roku niemal in corpore te 18–20 nowych partytur, które przeszły przez sito „Jesieni”. Siła PWM wynikała właśnie z tej współpracy. Dokonywaliśmy przecież czegoś, czego w innych demoludach nie było można. Wydawanie muzyki awangardowej nie było wówczas mile widziane, również współczesnej muzyki religijnej. Byliśmy wyjątkiem. Wydanie Pasji Pendereckiego czy utworów Góreckiego było czymś nowym.

Nad jakością publikacji oraz prestiżem Wydawnictwa czuwali więc praktycznie wszyscy najwięksi polscy muzykolodzy tamtego czasu. Publikowali tu czołowi badacze muzyki, wykładowcy wyższych uczelni czy krytycy.

Ale PWM to przede wszystkim nazwiska największych polskich kompozytorów. Oprócz „klasyków” historii muzyki polskiej – Chopina, Karłowicza, Szymanowskiego. Od pierwszych lat istnienia Wydawnictwo promowało także twórczość najnowszą Lutosławskiego, Bacewicz, Palestra, Serockiego, Bairda, oraz młodych twórców rodzącej się polskiej awangardy lat sześćdziesiątych: Pendereckiego, Kilara, Góreckiego, Szalonka. Schaeffera.  Z czasem dołączały kolejne pokolenia polskich kompozytorów: Krauze, Lasoń, Knapik, Ptaszyńska, oraz najmłodszej generacji końca XX wieku Paweł Mykietyn, Aleksander Nowak. Paweł Łukaszewski.

cdn.