Muzyka pełna Kisiela

Setna rocznica urodzin Stefana Kisielewskiego obfituje w wiele wydarzeń jubileuszowych, a pośród nich te najważniejsze, czyli koncerty z muzyką Kisiela, najsłabiej znaną częścią jego bogatej twórczości. Podczas niedzielnego koncertu w Studio Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie, zabrzmiały utwory Stefana Kisielewskiego oraz Grażyny Bacewicz, z którą Kisiel przyjaźnił się od czasów Konserwatorium Warszawskiego i Adama Walacińskiego jednego z najwybitniejszych jego uczniów.

Koncert ten powiązany został z wystawą zdjęć z życia Stefana Kisielewskiego, oraz promocją książki Kisielewski – autorstwa Małgorzaty Gąsiorowskiej, wydanej przez PWM będącej pierwszą monografią dotyczącą jego muzyki. Książka ukazała się 7 marca dokładnie w setną rocznicę urodzin kompozytora. Organizatorzy przywołali też z archiwalnych nagrań głos legendarnego Kisiela.

W pierwszej części koncertu usłyszeliśmy dwa krótkie utwory przyjaciół Kisielewskiego: Uwerturę Grażyny Bacewicz i Dramma e burla Adama Walacińskiego oraz Koncert fortepianowy Kisiela. Muzyka zabrzmiała w znakomitym wykonaniu orkiestry Sinfonia Varsovia pod dyrekcją Jacka Kaspszyka,

Uwertura Bacewicz to prawdziwa perełka orkiestrowa: niedużych rozmiarów, lecz kunsztowna tak brzmieniu jak i konstrukcji. Grażyna Bacewicz pomału jest odkrywana jako doskonała kompozytorka przed publicznością nie tylko polską, ale również światową, a to za sprawą najnowszych nagrań płytowych Krystiana Zimmermanna. Dramma e burla Walacińskiego to kompozycja w nieco innym w stylu, bo już daleka od neoklasycyzmu, również zachwycająca światem barw instrumentacji. Kulminacją pierwszej części koncertu był ostatni z napisanych utworów Kisielewskiego Koncert fortepianowy. Partię solową znakomicie zagrała pianistka Julia Samojło doktorantka Uniwersytetu Muzycznego w Warszawie, świetnie wyczuwając wszelkie niuanse tej muzyki.

 W przerwie koncertu została otworzona wystawa poświęcona życiu i twórczości Stefana Kisielewskiego, którą z inicjatywy PWM przygotowała Małgorzata Gąsiorowska autorka najnowszej monografii o jego muzyce.
 
Małgorzata Gąsiorowska, autorka monografii "Kisielewski" i wystawy poświęconej kompozytorowi, otwiera ekspozycję. Fot. Daniel Wierzejski

Druga część koncertu poświęcona była już wyłącznie muzyce Kisielewskiego, jako pierwszy zabrzmiał Koncert na orkiestrę kameralną (1943, 1948). Jest to najbardziej znany i zarazem najbardziej reprezentatywny spośród utworów Kisiela, oczarowujący neoklasycyzmem w najczystszej formie i wspaniale napisany: witalny, humorystyczny, emanujący jakością serenite.

Kolejnym utworem był Cosmos I z 1970 roku, będący już nieco inna muzyką, ukazujący poszukiwania kompozytora trudniejszymi niemal sonorystycznymi efektami brzmieniowymi z dużą rolą perkusji oraz fortepianu traktowanego też perkusyjnie. Również i ten utwór rozbrzmiewał przekornie i sarkastycznie zestawionymi brzmieniami. Finałem koncertu była suita orkiestrowa z baletu Wesołe miasteczko z 1966 roku, tętniąca życiem, rytmami tanecznymi, barwną instrumentacją. Muszę przyznać, że za każdym razem słuchając tego utworu pękam ze śmiechu, z jednej strony jest to znakomita muzyka baletowa, z drugiej jednak zestawiona z tak rubasznych melodii i rytmów, że nie sposób słuchać tego wszystkiego na serio i z uczoną miną. Z muzyki tej emanuje wprost po prostu cały Kisiel, jego dowcip i talent. Myślę, że Czajkowski gdyby żył w PRL-u pisałby takie balety!
 

W ciągu tego jubileuszowego roku będą odbywać się kolejne koncerty poświęcone twórczości Kisiela, miejmy nadzieję, że przypomniana jego muzyka wzbudzi zainteresowanie publiczności, muzyków, organizatorów i zacznie częściej gościć w salach koncertowych.
 

Daniel Wierzejski

 

13 marca 2011, godzina 19.oo, Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie

Program:
Grażyna Bacewicz - Uwertura (1943)
Adam Walaciński - Dramma e burla (1988)
Stefan Kisielewski - Koncert fortepianowy (1980, 1991)
Stefan Kisielewski - Koncert na orkiestrę kameralną (1943, 1948)
Stefan Kisielewski - Cosmos I (1970)
Stefan Kisielewski - Wesołe miasteczko (1966)

Wykonawcy:
Julia Samojło - fortepian
Sinfonia Varsovia
Jacek Kaspszyk - dyrygent