photo: Archive StavropoleosMistyka dźwięku, żarliwość modlitwy, siła brzmiącego głosu, piękno wschodniego obrządku, inny wymiar czasu liturgicznego – wszystko to zespolone w spójną całość stanowi o niepowtarzalności bizantyjskiej muzyki sakralnej.
Już w najbliższy piątek, 20 sierpnia, o godzinie 20.30, w ramach XXXV Festiwalu Muzyka w Starym Krakowie, w bazylice ojców dominikanów w Krakowie, będziemy mogli wysłuchać Bizantyjskiego chóru STAVROPOLEOS z Bukaresztu.
The Stavropoleos Psalmodic Group rozpoczął swą działalność w 1994 roku, a w dziesięć lat później stał się Stavropoleos Church Choir. Grupa początkowo składała się z kantorów cerkwi Stavropoleos w Bukareszcie oraz teologów i studentów tamtejszego seminarium, których celem stało się propagować sakralną muzykę bizantyjską, poprzez dbałe i uroczyste wykonywanie muzyki podczas liturgii, przez nagrania i koncerty w kraju i za granicą. Członkowie grupy zainicjowali też projekt mający na celu przygotowanie elektronicznej edycji zapisów ksiąg zawierający bizantyjskie śpiewy psalmodyczne z obszaru Rumunii, których pełne wydanie pod nazwą Anastasimatar z Macarie obecnie możemy obejrzeć w Internecie. Zajęli się również edukacją młodych ludzi z kraju i zagranicy w zakresie śpiewu psalmodii. Obecnie rozpoczęli nowy projekt tworzą stronę internetową pomagającą w nauce śpiewu psalmodycznego, biorą też udział w międzynarodowych sympozjach i konferencjach dotyczących muzyki sakralnej.
Od początku swego istnienia zespół Stavropoleos był wzorem dla tych wszystkich, którzy dążyli do ożywienia tradycji muzyki cerkiewnej. Liderem zespołu jest Arcydiakon dr Gabriel Konstanty Oprea, wykładowca muzyki bizantyjskiej na Narodowym Uniwersytecie Muzycznym w Bukareszcie. Bizantyjski Chór Stavropoleos śpiewał w kościołach i koncertował w wielu miejscach w Rumunii oraz za granicą (Cypr, Polska, Grecja, Francja, Austria). Chór uczestniczył też w festiwalach i kongresach muzyki sakralnej jak również w programach telewizyjnych. Ma na swym koncie liczne nagrania, których zrealizowano w czasie obchodów, świąt i uroczystości. W ich wykonaniu usłyszymy muzykę rzadko spotykaną w naszym kręgu kulturowym.
Bizantyjska muzyka sakralna to nie tylko potęga brzmienia – to również wielka starożytna tradycja. Współcześni badacze historii Rumuni twierdzą, że chrześcijaństwo dotarło tam tak wcześnie jak do Rzymu – wraz z Apostołami, którzy ruszyli w świat głosić Dobrą Nowinę. Ewangelizacji oraz ustanowienia pierwszych kapłanów na terenie Rumunii miał dokonywać apostoł Andrzej, byłażby to więc jedna z najstarszych tradycji, na którą silniej oddziaływała kultura Grecji niż Rzymu. To wszystko nie pozostało oczywiście bez wpływu na kulturę muzyczną oraz kształt tamtejszej liturgii. Jak bardzo jest ona różna od muzyki liturgicznej zachodu najlepiej przekonać się samemu, pewne jest że nikt nie pozostaje obojętny wobec jej siły. Wschodnie i zachodnie chrześcijaństwo pomimo swych różnic zawsze na siebie oddziaływały i nadal mogą się od siebie wiele uczyć. Bizantyjska muzyka sakralna przynosi nam nowy rodzaj skupienia, kontemplacji, mistykę przejawiającą się w pięknie mocnego, naturalnego śpiewu, wydłużony czas liturgiczny. Najlepiej doświadczać tego możemy w znajdując się przestrzeni sakralnej, zanurzeni w delikatnym świetle świec kościelnych, oraz wszechprzenikającym zapachu kadzidła, wśród blasku świętych obrazów, przedstawień, ikon, gdyż wszystko to razem przyczynia się do zanurzenia duszy w modlitwie.
W najbliższy piątek będziemy mogli przekonać się jak ta muzyka zabrzmi przestrzeni sakralnej bazyliki Świętej Trójcy, ojców dominikanów – gotyckiej, surowej idealnej do modlitwy i kontemplacji.
Daniel Wierzejski
XXXV Festiwal Muzyka w Starym Krakowie
Bizantyjski Chór STAVROPOLEOS Bukareszt, Rumunia
20 sierpnia 2010 o godz. 20.30.
Bazylika ojców dominikanów ul. Stolarska 12
Program
KRÓLU NIEBIESKI, stichery na nieszpory Pięćdziesiątnicy (ton drugi plagalny), skomponował Dimitrie Suceveanu
DOBRE SŁOWO, polyeleos na święta maryjne (Psalm 44, 45), wybrane wersy, ton czwarty legetos), skomponował Chourmouzios Chartophylax, zaadaptowane na język rumuński i skrócone przez Dimitrie Suceveanu
O DZIEWICZA MATKO BOGA, apolytikion (ton pierwszy plagalny) zaadaptowane przez diakona Cornela Constantina Comana
STICHERY NA ZAŚNIĘCIE MATKI BOGA (ton drugi) diakona Cornela Constantina Comana oraz doksastikon na to samo święto (ton drugi plagalny) Virgila Ioana Nanu
STICHERA NA WIELKANOC (ton pierwszy tetrafonos), skomponował Dimitrie Suceveanu
MEGALYNARIA śpiewane po modlitwie wstawienniczej Kanonu do Najświętszej Bogurodzicy (ton czwarty plagalny trifonos) Oprei Demetrescu, zaadaptowane przez diakona Cornela Constantina Comana
APOLYTIKION do Świętych Męczenników Brâncoveanu (ton trzeci) diakona Cornela Constantina Comana
ODA 9 Z KANONU DO ŚWIĘTYCH MĘCZENNIKÓW Brâncoveanu (ton pierwszy) diakona Cornela Constantina Comana
ZAPRAWDĘ SŁUSZNE JEST, troparion maryjny (ton czwarty agia) biskupa Nectarie (Frimu)
PSALM 102 (103), pierwsza antyfona Liturgii Świętej (ton czwarty plagalny), zaadaptowana na język rumuński przez Virgila Ioana Nanu i hieromnicha Amfilohie (Iordănescu)
STICHERY NA ŚWIĘTO APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA (ton drugi), według Dimitrie Suceveanu
SKOSZTUJCIE I ZOBACZCIE, pieśń eucharystyczna (ton pierwszy tetrafonos) Ioannisa Kladasa, zaadaptowane na język rumuński przez Antona Panna
Komentarze
Prześlij komentarz